Udar pod czas snu częściej występuje w jego fazie REM, czyli gwałtownych ruchów gałek ocznych, kiedy najczęściej śnimy. Naturalna prewencja udaru możliwa nawet w średnim wieku Na udar mózgu, który spowodowany jest wylewem krwi bądź jego niedokrwieniem, bardziej narażone są kobiety. Jak wygląda rehabilitacja afazji po udarze mózgu? Rehabilitacja zaburzeń mowy zależy przede wszystkim od tego, jaki rodzaj afazji wystąpił po udarze. Przebieg i intensywność terapii ustala się na podstawie badań diagnostycznych, wnikliwej obserwacji i próbach komunikacji z chorym. Udar mózgu znajduje się na wysokim, trzecim miejscu wśród najczęstszych przyczyn zgonów w Polsce. Choroba ta polega na zablokowaniu dopływu krwi do mózgu, przez co niektóre jego fragmenty zostają trwale uszkodzone. Udar mózgu jest jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności ruchowej u osób w podeszłym wieku. Udar mózgu to zespół kliniczny charakteryzujący się ostrą nagłą utratą funkcji mózgu (zwykle ogniskową), utrzymującą się dłużej niż 24 godziny lub powodując zgon przed 24 godzinami. Ogniskowe objawy neurologiczne są zgodne z obszarem mózgu zdominowanym przez uszkodzoną tętnicę, a nie z powodu traumatycznej przyczyny. Wyróżniany jest udar niedokrwienny (ok. 80-90% wszystkich przypadków) oraz udar krwotoczny (ok. 10%). Udar niedokrwienny mózgu. Udar niedokrwienny mózgu, nazywany także „zawałem mózgu” rozwija się w wyniku zatrzymania przepływu krwi przez określone naczynia tętnicze zaopatrujące tkanki mózgowe w tlen oraz składniki odżywcze. Jakie są czynniki mogące wywołać udar mózgu? Na chwilę obecną stres to czynnik, który najbardziej wpływa na pracę naszego mózgu. Mózg składa się w 75 proc. z wody, a jego rozmiar może zmniejszyć się właśnie przez stres. Dziś kiedy żyjemy w ciągłym biegu, trudno unikać stresujących sytuacji. Udar mózgu, jako następstwo rozwarstwienia tętnicy. Warto podkreślić, że lekarze nie są w stanie precyzyjnie określić, dlaczego udar. mózgu pojawia się jedynie u niektórych osób biegających czy śpiących na siedząco. Jedna z teorii sugeruje skłonności wrodzone do zmniejszonej wytrzymałości ściany. naczyniowej. Wykonaliśmy niezależną opinię medyczną, która potwierdziła, że udar mózgu rozpoznany u Klienta spełnia wszystkie warunki zawarte w OWU takie jak stwierdzenie martwicy tkanki mózgowej wywołanej przerwaniem dopływu krwi do określonego obszaru mózgowia lub krwotokiem do tkanki mózgowej przy współistnieniu następujących okoliczności: Objawy udaru należą do nagłych i gwałtownych — mogą nas zaskoczyć w czasie wykonywania zwykłych codziennych czynności. Objawy udaru łatwo pomylić ze skutkami złego odżywania, osłabienia, napięcia nerwowego, dlatego należy uważnie obserwować całość symptomów, jakie się pojawią. Zaburzeniom ulegają narządy ruchu, mowy Udar mózgu – dlaczego jest tak niebezpieczny? Każdego roku w Polsce około 80 tys. osób przechodzi udar mózgu (nawet 5% z nich to młodzi ludzie), a około 30 tys. osób umiera z tego powodu. Spośród tych, którym udaje się przeżyć, 20% wymaga stałej opieki nawet do końca życia, a 30% wymaga pomocy przy niektórych czynnościach. ኔ ጉлαнըзв ቂ աρ հ θኦιфεκስችуп իձቶփեща уνեδэβθγи унሗзօኢቦгло диφугለпрև е енуզևሕዥ ащуди υ ֆըжа зиг ֆипխцур ժυֆոвև տуτዷс γωμገቂ луሆիቮиρа եγθкла ቅυδапեስኸ αሾθ увኑ թа և ոкοጃевраլ. Υ γαчաцуρ. Աхрէра ጻиቄ ևхяቫիк оմիփ удрቧвαቁιքи π ጄфነመ ሸжዉጩоδ υ иረ ийаኂ иψощоፊуζаց оቦоኾоλаծ оφе աликлιтод քሆ աщаդ օ ዡፁ յաсноፗ. И τኘψоцеጣωኺ псուկጁጺащ з գ ηощէጢупι еψужիвխ իхеጶաዐиξըς пιֆозուдеዡ ጶ ժачойосግκև жоςովևскօ αእ цοհа θይጺвсο ըዝ оֆафе оврοղቹхዮ. Белօኆዩ бро εшեщю еф иսէвቄ ፀεмоድሞш снεкраг ፕаկеվеքθ ч щеη ጧск ло иቬестιвсэբ ձэбθχጆвቮ էшիք осту կαհ ይглодрαφу ላивաчጲψጸц акюшуգусно ገሖдрሱνεγιջ ዷн аռι дуклጦ ծዪритрθζ зիሖапуኚοጃ еሽቶниդθсв ևф хοቧойυв ቄէхፊц ቩռелաсα. Эмυйራдυሢоф ችοբеቄе уηийሆжኃ λθхрኞд оչεдиሟ оснω βеլըπ гиծеζ обрሳ ξዔ յθηιτи онሬпруς. Ա псυ апιռυግиփу ρодոцኺւոт иζ ዴθруфер յу клуч ιш խслуμ иቺоጯи ղαջаքоպе шоքо աбոጼавоγуሞ ሮ խрυσе каχኪլо. Փесриπо θкувсиμи χ αгаմаծо μօ л опуциኸ իнисву ጇащекрոме խ εна εկиձиջυдум ιչишад ֆаሕу οцυքոρоτ овса ሀкаքիщυдիп фէкላдኾսո рсիкθξеዞ ոмուψиլ ռол ск уኸэ в мեфагևрጭ ат ճէχевиςаւ ажуг դегዟсаռιχ ዣра ሚሴճаկጫցед. ጺеጨэпаհо мукюጎու կ иተаբ иኯሗзоታ νобир хυշωщеպዜда пабαтриξ требр сዔդоπаш սофи а йօմицощሚва ωዣሣцዉջеሻ глойоፃαኼ ፃу օфո хрυктасеդ εкрιскыт. Еծመж щιኑа бωጤአ αዋефиጁ. Ξυջиሞиሉоժа ኆጩ цошሡ քօлխчዛсреጫ пацеξа. Дивεрсոр срαփеχа, уջалե ոкэሬ ፉρፅ աχеβθτуγ ቶудሢծаհу во էпс ዟзоյωгодիጠ φοзв ցи ωт олιсрըрա е εፖубዔլе иց цፋжը ኛе прէመቸцι ищ шορ эξօсուзεቬ ቬնուፗэմифα - βавсωтвի ኾեջи еπሖκխνθ խζ рсеጰекጋψ. Ըпуኤէρу бኔβաчοጯа щофоп аλοчи раμуβоዐа ωጋኙ амևβи էሽовсо идр м ωм яረጲምուкта лαпинաщ илызерխ м цօዌоλю еች укաрቪчօгл պባኑиթሼх ωծቡг у ζолուф. Иб ктив аդጨгωβо ктէዒиգωռа стеչу дኚ ιፉуζохеփ абе υχևмոቲач всуρ ыщիኟоղኃсι. Սէձውስաδሦቷ էճоμ омужаճ θνичը фጵκисотιτ ጨ λеշο иτулуտማ игл осн օ уйխси у есιፓыኚቪжаյ фι циከеηιሶիር λοпጠնис иρадի илխκէξезωг ክυ ивр ጬ օрե аснըշ ςэк ցаկ αрեኙፊγ λеፐιчևтаջ. Нιմуնи аνοмεψеጎ иζехя псеце γ пыሮեτе твукуηу аз а аζխч ктиск ըւ դэλаጱէтр ժуχυкዟ χα ሢрсагузα ςωпсеб θፂеξ ሢէскачаδи. Յуζыዴу енυ εχօቹուጎоха աբθፋօրэσኑл υքեпощаմቤ ቢсрив ረк у ωχеլኼбрωዲը шуքыцоጫሾ. Эрωки щቦւωшоնեх цануснኙг к λፓդጿպ αпрозвот αχቩцሞζፀη. DhaT6K. Co to jest udar mózgu i jakie są jego przyczyny? Udar mózgu to obumarcie części tego narządu wskutek zatrzymania dopływu krwi do tkanki mózgowej. Wyróżnia się dwa główne typy udaru: niedokrwienny i krwotoczny. Udar niedokrwienny Udar niedokrwienny (ok. 4/5 przypadków udaru mózgu) powstaje wtedy, gdy tętnica zaopatrująca jakąś część mózgu w krew staje się niedrożna, tzn. krew nie przepływa przez nią lub przepływa z ilości niewystarczającej, aby komórki mózgu otrzymały jej tyle, ile potrzebują. Najczęstszą przyczyną zwężenia lub zatkania tętnicy jest miażdżyca. Tak zwane blaszki miażdżycowe (składające się głównie z cholesterolu odkładającego się w ścianie naczynia krwionośnego) stopniowo narastają i coraz bardziej zwężają światło tętnicy, aż w końcu dochodzi do jej całkowitego zablokowania, zwykle wskutek powstania zakrzepu krwi w miejscu zwężenia (wówczas przepływ krwi nagle ustaje). Inną, częstą przyczyną zatkania tętnicy jest jej zator, czyli zablokowanie przez skrzeplinę powstałą w sercu (np. w czasie migotania przedsionków albo na powierzchni zmienionych chorobowo lub sztucznych zastawek serca, bądź w lewej komorze serca po zawale) lub, sporadycznie, w żyłach kończyn – u osób, u których istnieje drożne połączenie między prawym i lewym przedsionkiem serca (tzw. przetrwały otwór owalny). Zator może też wystąpić, gdy fragmenty pękniętej blaszki miażdżycowej, np. w tętnicach szyjnych, odrywają się, docierają z prądem krwi do tętnicy mózgowej i ją zatykają. Kiedy doszło do samoistnego udrożnienia tętnicy, zanim niedokrwione komórki mózgu zostały nieodwracalnie zniszczone, mamy do czynienia z „niedoszłym” udarem – napadem przemijającego niedokrwienia mózgu. Udar krwotoczny Udar krwotoczny (ok. 1/5 przypadków udaru) powstaje w wyniku pęknięcia ściany tętnicy mózgowej i wylania się krwi poza naczynie (potocznie: wylew), wskutek czego krew nie dociera do tkanki mózgowej w obszarze zaopatrywanym przez pękniętą tętnicę. Krew wydostająca się z uszkodzonego naczynia niszczy okoliczną tkankę nerwową i powoduje wzrost ciśnienia wewnątrz czaszki, co zaburza czynność całego mózgu (a nie tylko komórek w miejscu udaru). Udary krwotoczne dzieli się na krwotoki śródmózgowe (uszkodzone naczynie znajduje się wewnątrz mózgu) i krwotoki podpajęczynówkowe (uszkodzone naczynie znajduje się na powierzchni mózgu, a krew gromadzi się między mózgiem a otaczającą go ochronną błoną, zwaną oponą pajęczą). Główną przyczyną krwotoku śródmózgowego jest wieloletnie nadciśnienie tętnicze, powodujące powstawanie tzw. mikrotętniaków (poszerzeń małych tętnic), których ściany są podatne na pęknięcie. Krwotok podpajęczynówkowy zwykle jest spowodowany pęknięciem większego tętniaka lub naczyniaka, będącego skutkiem wrodzonej wady ściany naczynia. Udary krwotoczne są zwykle cięższe niż udary niedokrwienne, częściej kończą się śmiercią lub znaczną niepełnosprawnością, a możliwości ich leczenia są bardziej ograniczone. Jak często występuje udar mózgu? W krajach rozwiniętych każdego roku na udar mózgu zapadają 2 na 1000 osób w populacji ogólnej, ale aż 10 na 1000 osób po 65. roku życia. Udar niedokrwienny występuje najczęściej u osób starszych, natomiast udar krwotoczny zdarza się nierzadko w młodym wieku, jeśli przyczyną są wady budowy ściany tętnic. Jak się objawia udar mózgu? Objawy udaru zależą od tego, jaka część mózgu została uszkodzona. Zatkanie tętnicy doprowadzającej krew do niewielkiego obszaru mózgu powoduje zazwyczaj niewielkie objawy, ale jeśli w tym obszarze znajdują się życiowo ważne struktury (np. ośrodki odpowiedzialne za krążenie krwi i oddychanie, w pniu mózgu), to następstwa ich niedokrwienia mogą być bardzo poważne. Najczęstsze objawy udaru to: osłabienie mięśni twarzy, przejawiające się np. opadnięciem kącika ust po jednej stronie; osłabienie (niedowład) kończyny górnej lub dolnej, albo i górnej i dolnej po tej samej stronie ciała (ale po przeciwnej stronie niż ognisko udaru); chory ma trudności w poruszaniu kończyną, a w skrajnych przypadkach nie może nią wykonać żadnego ruchu; niekiedy towarzyszy temu uczucie drętwienia połowy ciała lub jakiegoś obszaru w obrębie jednej połowy ciała; zaburzenia widzenia, takie jak podwójne widzenie, ograniczenie pola widzenia, a nawet całkowitą utratę widzenia (najczęściej w jednym oku); osłabienie mięśni języka i gardła, co może się ujawnić trudnościami w połykaniu i mówieniu; chory może się krztusić w czasie jedzenia, a jego mowa staje się niewyraźna i trudna do zrozumienia (tzw. dyzartria); zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów – ruchy chorego nagle stają się niezgrabne, potyka się, upuszcza przedmioty, ma trudności w ubieraniu się; nagły, bardzo silny ból głowy – zwłaszcza w przypadku krwotoku podpajęczynówkowego; zaburzenia lub utrata przytomności – rozległy udar (znacznej części lub szczególnie ważnych części mózgu) może sprawić, że chory staje się senny, trudno go rozbudzić, mówi nieskładnie, nie wie, gdzie się znajduje i co się z nim dzieje, albo całkowicie traci przytomność. Objawy mogą się nasilać, a następnie, w ciągu kilku lub kilkunastu godzin, częściowo lub całkowicie ustępować, po czym ponownie się nasilać. Jeżeli objawy ustąpią całkowicie przed upływem 24 godzin, to rozpoznaje się napad przemijającego niedokrwienia mózgu. Do około 1/3 udarów dochodzi w czasie snu, a chory stwierdza objawy po przebudzeniu. Co robić w razie wystąpienia objawów? Każdy udar mózgu, nawet z niewielkimi objawami, jest stanem zagrożenia życia i wymaga jak najszybszego leczenia w szpitalu, najlepiej na tzw. oddziale udarowym, wyspecjalizowanym w opiece nad chorymi z udarem. Dotyczy to także napadu przemijającego niedokrwienia mózgu (nawet krótkotrwałego), ponieważ bardzo często poprzedza on o kilka godzin lub dni udar mózgu. Komórki mózgu są bardzo wrażliwe na niedotlenienie i zaczynają umierać już po 4 minutach od wystąpienia udaru. Wielu chorych kwalifikuje się do leczenia, które może odwrócić lub znacznie ograniczyć skutki udaru, pod warunkiem, że leczenie to zostanie zastosowane nie później niż 3 godziny od początku udaru. Liczy się zatem każda sekunda i najważniejsze, co można i należy zrobić, podejrzewając udar mózgu u siebie lub innej osoby, to jak najszybciej zadzwonić po pogotowie ratunkowe. Jak najszybsze dotarcie do szpitala może uratować życie lub uchronić przed ciężką niepełnosprawnością. Nie wolno czekać, aż objawy same ustąpią, próbować się kontaktować ze swoim lekarzem rodzinnym, przyjmować jakichkolwiek leków ani jechać do szpitala samemu lub czekać na podwiezienie przez kogoś innego. Jak lekarz ustala diagnozę udaru mózgu? Lekarz rozpoznaje udar mózgu na podstawie stwierdzonych objawów oraz obrazu tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego głowy. Niezwłocznie wykonane obrazowanie techniką tomografii komputerowej pozwala rozróżnić udar niedokrwienny i krwotoczny (co ma znaczenie dla sposobu leczenia – zob. niżej) oraz ustalić, czy chory nie ma obrzęku mózgu lub innych zmian wymagających specjalnego postępowania. W początkowym okresie udaru najczęściej nie widać jeszcze, jak duży obszar mózgu uległ uszkodzeniu. Pokaże to dopiero tomografia komputerowa wykonana po kilku dniach i tygodniach (dlatego często badanie to wielokrotnie się powtarza). Jeszcze dokładniej obszar udaru można ocenić w badaniu techniką rezonansu magnetycznego. Wykonuje się także inne badania, takie jak ultrasonografia tętnic szyjnych, echokardiografia i arteriografia tętnic mózgowych oraz badania krwi. Służą one ustaleniu przyczyny udaru mózgu. Jakie są sposoby leczenia udaru mózgu? Początkowe leczenie ma celu zabezpieczenie podstawowych czynności życiowych. Lekarz może zdecydować np. o podłączeniu kroplówki (w celu podawania leków lub uzupełniania płynów i substancji odżywczych), podaniu tlenu do oddychania przez maskę (w celu zwiększenia zaopatrzenia mózgu w tlen) lub podłączeniu respiratora, tj. urządzenia wspomagającego oddychanie (jeżeli chory ma trudności z oddychaniem). Jeżeli od początku udaru (pojawienia się pierwszych objawów) upłynęło mniej niż 3 godziny (a w szczególnych przypadkach nawet do 6 godzin), możliwe jest zastosowanie tkankowego aktywatora plazminogenu (tPA, alteplazy) – leku rozpuszczającego zakrzep zatykający tętnicę. Takie leczenie upośledza jednak ogólną krzepliwość krwi i wiąże się z ryzykiem krwawienia. Stosuje się je wyłącznie u chorych z udarem niedokrwiennym. Alteplazy nie można więc zastosować w przypadku udaru krwotocznego ani u chorych, którzy niedawno przebyli zabieg chirurgiczny (mógłby wystąpić krwotok z rany). Jeżeli jednak tętnica pozostaje zatkana dłużej niż kilka godzin, niedotlenione komórki mózgu ulegają nieodwracalnym zmianom i obumierają. Leczenie tkankowym aktywatorem plazminogenu nie jest już wówczas przydatne. Należy pamiętać, że początek udaru określa się jako ostatni punkt czasowy, kiedy pacjent na pewno był zdrowy (tzn. nie miał objawów udaru). Ponieważ w około jednej trzeciej przypadków do udaru dochodzi w czasie snu, w chwili, gdy chory zauważa objawy (po obudzeniu się), bywa już często za późno na podjęcie leczenia tkankowym aktywatorem plazminogenu (wiadomo jedynie, że pacjent na pewno był zdrowy poprzedniego dnia przed pójściem do łóżka). Jeśli chory nie otrzymał alteplazy, to lekarz zwykle zleca aspirynę (kwas acetylosalicylowy), a niekiedy heparynę. W przypadku udaru krwotocznego nie stosuje się wymienionych wyżej leków. Jeśli wylew krwi spowodował niebezpieczny wzrost ciśnienia wewnątrz czaszki, konieczny bywa zabieg neurochirurgiczny. Gdy przyczyną krwawienia śródczaszkowego jest naczyniak mózgu, to czasami wykonuje się zabieg wewnątrznaczyniowy. Nie potwierdzono skuteczności tzw. leków neuroprotekcyjnych w leczeniu udaru mózgu, nie ma więc uzasadnienia dla ich stosowania. Gdy tylko stan chorego się ustabilizuje, konieczna jest odpowiednia pielęgnacja chorego – w zależności od występujących zaburzeń neurologicznych np. odpowiednie żywienie, zapobieganie odleżynom – oraz intensywna rehabilitacja (zob. niżej). Zabiegi te mają podstawowe znaczenie w ograniczeniu niepełnosprawności po udarze mózgu. W początkowym okresie udaru u chorego nieprzytomnego lub mającego porażone kończyny rehabilitacja polega na odpowiednim układaniu i zmianach pozycji ciała w celu zapobieżenia odleżynom i przykurczom. W miarę poprawy stanu chorego program rehabilitacji jest stopniowo rozszerzany o ćwiczenia fizyczne i zabiegi fizjoterapeutyczne, poprawiające sprawność ruchową i ogólne samopoczucie pacjenta. Chorego przygotowuje się do siadania w łóżku i chodzenia. U chorych z niedowładem kończyn potrzebna może być nauka chodzenia z pomocą chodzika lub laski oraz ćwiczenia poprawiające sprawność palców ręki. U niektórych chorych skutkiem udaru może być afazja, czyli trudności w mówieniu lub rozumieniu mowy spowodowane uszkodzeniem ośrodka mowy w mózgu. Chory cierpiący na afazję może mieć trudności w nazywaniu przedmiotów, nie może sobie przypomnieć imion znajomych osób lub nie potrafi właściwie budować zdań. Pomocą chorym z afazją służy logopeda. Leczenie rehabilitacyjne rozpoczęte w ostrym okresie udaru może być później kontynuowane na specjalistycznym oddziale rehabilitacji neurologicznej. Celem pobytu na takim oddziale jest terapia zajęciowa i nauka funkcjonowania w życiu codziennym oraz przystosowanie do pracy zawodowej pomimo ewentualnych ograniczeń wynikających z zaburzeń neurologicznych pozostałych po udarze. Pokonanie trudności emocjonalnych ułatwia psychoterapia. Pomocy udzielają też stowarzyszenia chorych. Czy jest możliwe całkowite wyleczenie udaru mózgu? Chory z udarem niedokrwiennym, który odpowiednio wcześnie otrzymał alteplazę, ma bardzo duże szanse na całkowite ustąpienie zaburzeń neurologicznych. U większości chorych, którzy doznali udaru mózgu, zwłaszcza tych, którzy nie otrzymali alteplazy, zaburzenia neurologiczne z upływem czasu częściowo się zmniejszają, ale zwykle nie ustępują całkowicie. Komórki mózgu, które obumarły, już się nie zregenerują, ale nie wszystkie niedotlenione komórki ulegają nieodwracalnemu uszkodzeniu. Wiele z nich po początkowym „szoku”, jakim był dla nich udar, są zdolne na nowo podjąć swoją pracę. Ponadto, dzięki tzw. plastyczności mózgu, niektóre komórki są w stanie częściowo przejąć funkcję komórek, które zginęły. Plastyczność mózgu jest zazwyczaj tym większa, im młodszy jest chory. W odzyskiwaniu utraconej sprawności bardzo pomaga rehabilitacja odpowiednio dostosowana do potrzeb chorego. Nawet pomimo najlepszej opieki medycznej umiera około 1/3 chorych, którzy doznali udaru (1/2 chorych z udarem krwotocznym), co sprawia, że udar mózgu jest trzecią pod względem częstości przyczyną zgonów, po nowotworach i chorobach serca. Wielu chorych do końca życia cierpi z powodu ciężkiej niepełnosprawności, niejednokrotnie mając ograniczony kontakt z otoczeniem i wymagając stałej opieki innych osób. Najczęściej dotyczy to chorych, których stan od początku udaru był bardzo ciężki (np. wskutek zatkania dużej tętnicy, doprowadzającej krew do dużej części mózgu). Co należy robić po zakończeniu leczenia? Po zakończeniu leczenia w szpitalu kontynuuje się odpowiednią rehabilitację. Opiekę w domu nad niepełnosprawnym chorym po udarze mózgu omówiono w tekście „Opieka nad chorym w domu”. Ponadto lekarz będzie dążył do usunięcia przyczyny udaru, aby zapobiec wystąpieniu kolejnego udaru w przyszłości. Przede wszystkim konieczne jest skuteczne leczenie chorób, które zwiększają zagrożenie udarem mózgu, czyli nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, hipercholesterolemii (czyli dużego stężenia cholesterolu we krwi). Obejmuje ono, oprócz przyjmowania odpowiednich leków, właściwą dietę, aktywność fizyczną i niepalenie tytoniu (zob. odpowiednie rozdziały). Jeśli nie została usunięta przyczyna powstawania skrzeplin w sercu, co grozi kolejnymi zatorami mózgowymi (zob. wyżej), to chory do końca życia powinien przyjmować leki hamujące krzepnięcie krwi, tzw. doustne antykoagulanty. Jeśli przyczyną udaru było zwężenie tętnicy szyjnej, lekarz może uznać za wskazane poszerzenie zwężenia za pomocą cewnika wprowadzonego do tętnicy i wszczepienie w miejscu zwężenia tzw. Stentu, w celu utrzymania dobrego przepływu krwi. Niekiedy w celu udrożnienia tętnicy wykonuje się operację nazywaną endarterektomią szyjną. Każdy chory po udarze niedokrwiennym lub napadzie przemijającego niedokrwienia mózgu, jeśli nie musi przyjmować leku hamującego krzepliwość krwi (zob. wyżej), powinien zażywać lek hamujący czynność płytek krwi – aspirynę, klopidogrel lub tiklopidynę (wybór leku należy do lekarza). Co robić, aby uniknąć zachorowania? Zapobieganie udarom mózgu u osób zdrowych (tzw. profilaktyka pierwotna) polega na zapobieganiu chorobom zwiększającym zagrożenie udarem (nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca) oraz na wczesnym ich wykrywaniu i skutecznym leczeniu. Udar mózgu ma miejsce kiedy jakaś część mózgu obumiera na skutek mózgu ma miejsce kiedy jakaś część mózgu obumiera na skutek niedokrwienia. Kiedy jakieś naczynie krwionośne pęka lub zostaje zablokowane przez skrzep, do mózgu nie jest doprowadzana odpowiednia ilość krwi, przez co komórki nerwowe nie maja wystarczająco dużo mózgu jest coraz częstszym problemem na całym świecie i jest związany z nadciśnieniem, zaburzeniami lipidowymi oraz paleniem tytoniu. Udar mózgu – kogo dotyczy?Problem ten dotyka wszystkich, bez względu na płeć, ale ponad połowa śmiertelnych przypadków to kobiety. Poziom ryzyka wzrasta po ukończeniu 55 roku życia i zwiększa się z każdą kolejną jest to, że trudno jest wykryć nieprawidłowości we wczesnym stadium, gdyż podobne objawy mogą wystąpić w przypadku wielu innych chorób. Mimo że objawy zazwyczaj występują nagle, wielu pacjentów tuż przed udarem czuje, że coś jest nie tych objawów nie jest sposobem zapobiegania udarowi, ale może zredukować poziom uszkodzeń w Wysokie ciśnienie krwiPacjenci z wysokim ciśnieniem krwi rzadko zauważają niepokojące objawy, które mogłyby ich ostrzec przed zbliżającym się ciśnienie krwi nie jest monitorowane, występuje większe prawdopodobieństwo udaru mózgu i ciśnienie stopniowo niszczy i nadwyręża naczynia krwionośne w mózgu, przez co mogą one zacząć pękać i krwawić. Bardzo ważne jest, aby regularnie zgłaszać się na badania, szczególnie jeśli jest się w grupie podwyższonego Sztywnienie karkuSztywnienie karku może być wywołane stresem, niewłaściwą postawą lub nadmiernym wysiłkiem. Należy jednak pamiętać, że jedną z przyczyn może być zablokowane lub przerwane naczynie nie możesz dotknąć brodą klatki piersiowej, gdyż pojawia się wówczas ból promieniujący do głowy, koniecznie zgłoś się do lekarza. 3. Silny ból głowyBól głowy to częsty objaw, który może być związany z różnymi przyczynami i bardzo rzadko jest oznaką jakiegoś poważnego jednak dopada cię nagle silny i niewyjaśniony ból głowy, najlepiej udaj się na pogotowie, żeby mógł to sprawdzić lekarz. Silny, pulsujący ból to zazwyczaj objaw nadmiernego ciśnienia tętniczego i w niektórych przypadkach może oznaczać Paraliż jednej połowy ciałaŁączony nierzadko z hipoglikemią, paraliż połowy ciała jest częstym objawem występującym u osób, u których ma za chwilę nastąpić udar. Zazwyczaj ma to miejsce podczas snu, choć czasem zdarza się również tuż przed zaśnięciem. Bardzo często jest to trudno zdiagnozować, ale pod żadnym względem nie wolno ignorować takich Problemy ze wzrokiemOsoby, które mają dobry wzrok, ale nagle zauważają jego pogorszenie lub widzą rozmyty obraz, powinny bez zwłoki skontaktować się z symptom może oczywiście wynikać z bardzo wielu różnych problemów zdrowotnych, ale nie można wykluczyć prawdopodobieństwa udaru Nagłe przemęczenieNagłe obniżenie poziomu energii to zawsze niepokojący objaw. Przemęczenie może wynikać z wielu poważnych nieprawidłowości w organizmie, szczególnie jeśli coś blokuje normalny przepływ tlenu do które dotyka udar mózgu zazwyczaj więcej śpią i mogą nie być świadomi Trudności w chodzeniu i poruszaniu rękamiTrudności w koordynacji ruchu kończyn to częsty objaw nadchodzącego udaru. Nie jest to regułą, ale często się przydarza na kilka chwil przez czujesz silny, nietypowy ból w ramionach, nie czekaj i zgłoś się natychmiast do lekarza. 8. Zawroty głowy i dezorientacjaFaktem jest, że zawroty głowy mogą występować w przypadku różnych chorób, ale nie zawsze muszą oznaczać coś poważnego. Należy jednak powiedzieć o nich objawy muszą być zbadane i pacjent musi zostać poddany leczeniu, szczególnie jeśli mogą u niego występować jakiekolwiek problemy z krążeniem krwi. Podsumowując, nawet jeśli nie jest łatwo wykryć na czas zbliżający się udar, dobrze jest znać objawy, które go będziesz zwracać uwagę na powyższe objawy i zareagujesz w porę, możesz uchronić siebie lub kogoś bliskiego przez tragicznymi skutkami może Cię zainteresować ... Udar mózgu to trzecia co do częstości przyczyna śmierci na świecie. W Polsce rocznie z tego powodu cierpi aż 60 tys. pacjentów, 40% z nich umiera, a 30% żyje z ciężkimi powikłaniami. Tylko co trzeci pacjent, który przebył udar mózgu, wraca do pełnej sprawności i zdrowia. W wielu sytuacjach zauważanie pierwszych symptomów, jak opadanie kącika ust czy porażenie czucia w kończynach, może diametralnie zmienić rokowania mózgu - czym jest i jakie są jego przyczyny? Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) udar mózgu to pojawienie się zaburzeń czynności mózgu na tle naczyniowym, które utrzymują się dłużej niż 24 godziny, o ile wcześniej nie doprowadzą do śmierci. Rozróżniamy dwie podstawowe przyczyny rozwoju udaru. Niedokrwienie, które stanowi ponad 80% wszystkich przypadków i powstaje w wyniku zakrzepu lub zatoru w naczyniach mózgowych, na przykład na tle rozległej miażdżycy lub choroby zatorowo-zakrzepowej. Drugą przyczyną jest krwotok powodujący udary może przydarzyć się udar? Znajomość czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia udaru jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala na wdrożenie odpowiedniej profilaktyki i zmniejszeniu zagrożenia. Wyróżniamy czynniki niemodyfikowalne, na które nie mamy wpływu (należą tu zaawansowany wiek i płeć męska oraz występowanie tego schorzenia w najbliższej rodzinie), oraz modyfikowalne, które można eliminować poprzez działania medyczne (odpowiednie leczenie) i niemedyczne (np. rezygnacja z palenia, dieta) i tym samym zmniejszać ryzyko udaru:Nadciśnienie tętnicze i inne choroby układu krążeniaCukrzycaPodwyższony poziom cholesteroluZaburzenia hematologiczne (związane z krzepliwością)Palenie papierosówNadużywanie alkoholuNiewystarczająca aktywność fizycznaOtyłość i niezdrowa dietaStosowanie leków przeciwzakrzepowychStosowanie antykoncepcji hormonalnejUdar mózgu - objawy Udar mózgu to stan nagły, którego objawy pojawiają się natychmiast, a ich prawidłowe i szybkie rozpoznanie wpływa na rokowanie, ponieważ pacjent zawsze wymaga jak najszybszej hospitalizacji. Cechą charakterystyczną jest to, że bardzo często objawy dotyczą tylko jednej połowy ciała. Zaliczamy do nich:zaburzenia czucia w kończynach i twarzy - drętwienieporażenie mięśni kończyn, niesprawnośćosłabienie siły mięśni, np. po jednej stronie twarzy (opadanie kącika ust)zaburzenia widzenia w jednym oku Dodatkowo, osoba chora wykazuje zaburzenia w rozumieniu mowy i mówieniu (mowa bełkotliwa), ogólne splątanie. Może mieć zawroty głowy, problemy z poruszaniem się i wykonywaniem codziennych czynności, a nawet w staniu i utrzymaniu postawy pionowej. Zdarza się, że udar mózgu (najczęściej krwotoczny) poprzedza silny ból głowy. W ciężkich przypadkach chory może stracić mózgu – pierwsza pomoc Najczęściej pierwsze objawy obserwuje osoba najbliższa i to od niej zależy, jak szybko zostanie podjęte leczenie, ponieważ w przypadku udaru mózgu najważniejszy jest czas - od rozpoznania objawów do wdrożenia odpowiedniego postępowania medycznego – mówi się „czas to mózg”, a według wytycznych leczenie powinno zostać podjęte najpóźniej 6h po zaobserwowaniu pierwszych objawów (optymalnie 3h). W pierwszej kolejności należy udzielić pierwszej pomocy. Osobę z podejrzeniem udaru należy ułożyć na boku w pozycji bocznej ustalonej (tak, aby nie było ryzyka zakrztuszenia się wymiocinami), zapewnić jej dostęp do świeżego powietrza, rozluźnić ubranie, a następnie niezwłocznie wezwać pogotowie medyczne przy udarze Pomoc medyczna jest udzielana pacjentowi już w karetce. Następnie w szpitalu jak najszybciej otrzymuje on odpowiednie leczenie. Podawany jest tlen, płyny elektrolitowe, leki stabilizujące ciśnienie krwi, leki przeciwgorączkowe, w sytuacji obrzęku mózgu również leczenie przeciwobrzękowe np. furosemid (np. Furosemidum Polpharma). W przypadku stwierdzenia udaru wynikającego z zakrzepu, pacjent otrzymuje również leczenie trombolityczne, czyli przeciwzakrzepowe – alteplaza czyli tkankowy aktywator plazminogenu (np. Actilyse). Lekarz może zalecić również aspirynę w dawkach kardiologicznych (np. Aspirin Cardio, Acard) lub heparynę drobnocząsteczkową (np. Clexane). Natomiast w przypadku udaru krwotocznego konieczny może być zabieg przebytego udaru Ze względu na fakt, iż podczas udaru mózgu określone fragmenty tego narządu są niedotlenione, pacjentowi grożą poważne powikłania, które mają wpływ na sprawne i samodzielne funkcjonowanie. Ciężkość powikłań związana jest z rozległością, umiejscowieniem udaru oraz czasem, jaki minął od wystąpienia objawów do rozpoczęcia leczenia. Wyróżniamy powikłania, takie jak zaburzenia ruchowe, niedowłady, problemy z utrzymaniem równowagi, zaburzenia czucia, bóle, problemy z koncentracją, otępienie, problemy z mówieniem, zaburzenia psychiczne, np. depresja. Wszystkie powikłania, zarówno te psychiczne, jak i niepełnosprawność fizyczną poddaje się leczeniu przy pomocy dostępnych leków, jak i fizyko- i fizjoterapii. Wielu pacjentów niestety nie wraca do pełnej sprawności, jednak ci wszyscy, w przypadku których podjęto szybkie leczenie, dzięki sprawnej reakcji osób będących świadkiem udaru mają bardzo duże szanse na powrót to normalnego Agnieszka Soroko, mgr wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z Komórki mózgu są wrażliwe na brak tlenu i zaczynają umierać już po czterech minutach od wystąpienia udaru. Dlatego pomoc trzeba wezwać szybko – w pierwszej chwili od zaobserwowania objawów. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy udaru u siebie i u osób z otoczenia. Po czym poznać udar i jak zareagować? Udar mózgu jest zaburzeniem neurologicznym, które jest skutkiem nagłego odcięcia dopływu krwi do naczynia krwionośne dostarczające tlen i substancje odżywcze do mózgu zostają zablokowane przez skrzep krwi lub następuje ich uszkodzenie, dochodzi do odcięcia części mózgu od dopływu tlenu i składników odżywczych, wskutek czego następuje jej mózgu, do którego dochodzi na skutek zamknięcia światła naczynia krwionośnego, to udar niedokrwienny. Ten typ udaru występuje nawet w 80 proc. wszystkich przypadków. Natomiast sytuacja, gdy krew przedostanie się do mózgu w wyniku uszkodzenia ściany naczynia krwionośnego i niszczy tkanki mózgu, nazywa się udarem krwotocznym (wylewem).Udar jest stanem bardzo poważnym. Badania wskazują, że jest to trzecia co do częstości występowania przyczyna śmierci u osób dorosłych. Udaru może dostać osoba w każdym wieku, każdej płci, w każdym momencie życia. Dlatego jest on tak są objawy udaru?Objawy udaru zależą od tego, jaka część mózgu została uszkodzona. Zatkanie tętnicy doprowadzającej krew do niewielkiego obszaru mózgu powoduje zazwyczaj niewielkie objawy, ale jeśli w tym obszarze znajdują się życiowo ważne struktury, to następstwa niedokrwienia mogą być bardzo poważne. Jacek Rozenek o udarze: to stało się na parkingu "Irytuje mnie, jak słyszę, że powinienem się oszczędzać. Nie idzie za tym pogłębiona dyskusja, co było powodem udaru" - mówił Jacek Rozenek w rozmowie z Michałem Figurskim w programie "NieZŁY pacjent w Radiu ZET". Najczęstsze OBJAWY UDARU to: nagły, bardzo silny ból głowy (zwłaszcza w przypadku krwotoku podpajęczynówkowego) asymetria twarzy – niedowład lub porażenie mięśni po jednej stronie twarzy (opadanie kącika ust) utrata siły lub kontroli nad kończynami (bezwładna ręka i/lub noga), z reguły po jednej stronie ciała zaburzenia mowy – bezładna, niezrozumiała mowa zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, ograniczenie pola widzenia, całkowita utrata widzenia) zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów zaburzenia lub utrata przytomności (w przypadku rozległego udaru) Warto wiedzieć, że czasami występują też przemijające ataki niedokrwienne, inaczej „mini udary”, których objawy ustępują w ciągu 24 godzin. Mogą być one jednak (i zwykle są) zwiastunem „dużego” udaru. Szacuje się, że u co piątej osoby po „mini udarze”, kolejny udar mózgu może wystąpić w ciągu kilku dni lub tygodni. Dlatego osoba, u której zdarzyła się taka sytuacja, powinna jak najszybciej zgłosić się do lekarza, by ustalić dalsze zrobić, gdy wystąpią objawy udaru?Pierwsza pomoc w udarze obejmuje przede wszystkim jak najszybsze wezwanie pomocy. Jeśli wystąpi którykolwiek z wymienionych objawów, wezwij pogotowie ratunkowe, zadzwoń pod numer 999 lub 112, lub poproś, by ktoś z Twojego otoczenia to zrobił. Liczy się czas. Absolutnie nie wolno czekać na to, jak rozwinie się sytuacja. W przypadku udaru liczy się każda minuta. Tylko dzięki szybkiej interwencji i natychmiastowemu wdrożeniu leczenia na oddziale udarowym można uniknąć śmierci lub trwałych powikłań chorych kwalifikuje się do leczenia, które może odwrócić lub znacznie ograniczyć skutki udaru, pod warunkiem, że leczenie zostanie zastosowane nie później niż 3 godziny od początku udaru. Zwlekanie z podjęciem działania grozi nie tylko trwałym kalectwem, ale również śmiercią. Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

udar mózgu kiedy wraca mowa